DE THUISKOMST
THE HOMECOMING
3 maart: De 10 geboden, 22:15 op NPO2, EO
6 maart: premiere in De Lieve Vrouw, Amersfoort
In De Thuiskomst wil ik het achtste gebod ‘Gij zult niet stelen’ actualiseren, urgentie geven en toepassen op mijn persoonlijk bestaan als documentairemaker. In mijn vak als documentairemaker heb ik tussen 1989 en 2023, volgens eigen berekening, 714.298 km gevlogen. Dat is 17,8 keer rondom de aarde . En waarschijnlijk ben ik nog wat vergeten.
Nu het belang van de ecologische voetafdruk gemeengoed is geworden en we ons afvragen hoe we ons leven in relatie tot de planeet anders kunnen inrichten, moet ik me afvragen of mijn werk deze ecologische voetafdruk waard is geweest. En of het vanaf nu anders kan. Want als documentairemaker ‘steel’ je immers ook – soms van de mensen bij wie je per slot van rekening langsgaat om iets op te halen, maar altijd van de aarde.
Dat impliceert dat ik voor het maken van deze film niet zelf wil ‘stelen’, geen ecologische voetafdruk wil achterlaten. Geen vliegtuigen, geen hotels, geen restaurants. Daarom heb ik het principe van recycling van beeldmateriaal als uitgangspunt genomen voor de vertelstructuur van de gehele documentaire. Bestaand materiaal wordt geordend tot een beeldessay.
De keuze voor het specifieke te recyclen materiaal is ook van belang: het betreft beeldmateriaal dat overwegend is gemaakt door mensen ter plaatse – er is dus geen kerosine verbruikt om dit materiaal te verkrijgen. De uitleg van deze werkwijze maakt vanzelfsprekend deel uit van de documentaire.
Het beeldmateriaal dat ik wil hergebruiken, is grotendeels afkomstig uit ‘videobrieven’ die ik de afgelopen tien jaar heb geproduceerd (eerst voor De Correspondent, later voor HUMAN).* Deze videobrieven geven me nu de mogelijkheid om het onderwerp en uitgangspunt – het gebod ‘Gij zult niet stelen’ – ook te vertalen naar het maakproces van dit documentaire-essay.
The Homecoming
In The Homecoming, I aim to update the eighth commandment—"Thou shalt not steal"—giving it relevance and urgency while applying it to my personal existence as a documentary filmmaker. Between 1989 and 2023, in my profession as a documentary filmmaker, I have flown a total of 714,298 kilometers, according to my own calculations. That amounts to 17.8 times around the Earth. And I have probably forgotten a few flights.
Now that the importance of our ecological footprint has become common knowledge and we are questioning how to reshape our lives in relation to the planet, I must ask myself whether my work has been worth this ecological cost. And whether things can be done differently from now on. Because as a documentary maker, you "steal" as well—sometimes from the people you visit to collect material, but always from the Earth.
This means that in making this film, I do not want to "steal"; I do not want to leave an ecological footprint. No airplanes, no hotels, no restaurants. That is why I have taken the principle of recycling footage as the foundation for the narrative structure of the entire documentary. Existing material is arranged into a visual essay.
The choice of which material to recycle is also crucial: the footage has largely been created by people on location—meaning no kerosene was burned to obtain it. Explaining this approach is, naturally, an integral part of the documentary.
The footage I intend to reuse comes mostly from "video letters" I have produced over the past ten years (initially for De Correspondent, later for HUMAN). These video letters now allow me to extend the subject and premise—the commandment "Thou shalt not steal"—to the very process of making this documentary essay.
VPRO Tegenlicht
From 2007 to 2013, I served as the final editor for Tegenlicht. I developed the profile 'future affairs' to keep the program at an attractive time slot, airing at 9 pm. I also continued to produce programs for Tegenlicht. In memoriam Aleksandr Litvinenko (2007) was especially noteworthy, as after the notorious poisoning death of the former secret service officer, I was the only one to whom he had told his story and predicted his death. Below is a list of the thirty documentaries that I made for Tegenlicht.
Click on the pictures below to watch the documentaries online:
Van 2007 tot 2013 was ik eindredacteur van Tegenlicht. Ik bedacht het profiel ‘future affairs’ om het programma te kunnen behouden op een aantrekkelijk tijdstip: om 9 uur ’s avonds. Ik bleef zelf ook programma’s maken voor Tegenlicht. In memoriam Aleksandr Litvinenko (2007) was bijzonder, omdat ik na de geruchtmakende vergiftigingsdood van de voormalige geheime dienst officier de enige bleek aan wie hij zijn verhaal had verteld en zijn dood had voorspeld.
Klik op onderstaande foto's om de documentaires online te bekijken:
WORKING FOR TELEVISION
Jos de Putter says about his television work:
"After my first two documentaries, I was asked in 1994 to come work for the renowned VPRO foreign program Diogenes. Diogenes. was led by journalist Jan Blokker, a living legend. The series was shot on film, which greatly enhanced the concentration during the shooting process (with 16 rolls of film) and editing (you could only make one cut because otherwise the image would shake). In terms of content, they were short 17 or 30-minute reports - the television hour was filled with 2 or 3 productions, connected by Blokker's masterful commentary in the pre-generics.
Diogenes. was an interesting hybrid between visual background journalism and documentary. Some makers relied on content, others more on their own way of storytelling. It was not a real documentary: there was never any discussion about frames or the unity of time and space in a report. I learned this lesson during my third contribution, shot in an immigrant ghetto outside Lyon, against the background of the bombing committed by Khaled Kelkal, from the neighborhood, on the TGV in 1995. During the editing, the editor wanted to spread a conversation that I had filmed with young people from the neighborhood throughout the report. From my principles as a documentary maker, where I respect the unity of time and space, I forbade that. The editor got angry and called in the final editor. He was highly surprised by my argumentation and agreed with the editor."
In the decades that followed, the concept of 'documentary' naturally watered down. Anything you see on television that is 'about something' is called a documentary. The documentary as a film, as an art form, can only be seen at some festivals. I have continued to make the distinction for myself, in all the years that I also work for television. That explains the principle separation between genres on this website.
From 2008 to 2013, I was the editor-in-chief of the foreign program Tegenlicht. I came up with a new profile to distinguish the program from conventional news and documentary programs: 'future affairs'. Due to the global financial crisis, which we managed to predict, we became a widely viewed program that focused on financial-economic issues from unexpected perspectives, and in other ways focused on 'the world in the making'. My departure from the program was as unexpected as my arrival: after a quarter-hour interview with the television editor-in-chief, I had to make way for an old-timer. I learned from that that in most companies, even in so-called creative and progressive ones, it ultimately only comes down to power."
Jos de Putter zegt over zijn televisiewerk: "Na mijn eerste twee documentaires werd ik eind 1994 gevraagd te komen werken voor het gerenommeerde VPRO buitenlandprogramma Diogenes. Diogenes stond onder leiding van journalist Jan Blokker, een levende legende. De serie werd op film gedraaid, wat de concentratie tijdens het draaiproces (met 16 rollen film) en montage (je kon maar één keer een schnitt maken omdat anders het beeld ging schokken) enorm bevorderde. Inhoudelijk ging het om korte reportages van 17 of 30 minuten –het televisieuur werd gevuld met 2 of 3 producties, onderling verbonden door het meesterlijk commentaar van Blokker in de pregeneriek.
Diogenes was een interessante hybride tussen visuele achtergrondjournalistiek en documentaire. Sommige makers leunden op de inhoud, anderen meer op de eigen manier van vertellen.Het was geen echte documentaire: er was nooit discussie over kaders of de eenheid van tijd en ruimte in een reportage. Ik kreeg die les tijdens mijn derde bijdrage, gedraaid in een immigrantengetto buiten Lyon, tegen de achtergrond van de bomaanslag die Khaled Kelkal, afkomstig uit de wijk, in 1995 had gepleegd op de TGV. Tijdens de montage wilde de editor een gesprek dat ik met jongeren uit de wijk had gedraaid verspreiden door de reportage heen. Vanuit mijn principes als documentairemaker, waarbij ik de eenheid van tijd en ruimte respecteer, verbood ik dat. De editor werd boos en haalde de eindredacteur er bij. Die toonde zich hoogst verbaasd over mijn argumentatie en gaf de editor gelijk.
In de decennia daarna is het begrip ‘documentaire’ natuurlijk verwaterd. Alles wat je op televisie ziet en wat ‘ergens over gaat’ noemen ze documentaire. De documentaire als film, als kunstvorm, zie je enkel nog op sommige festivals.Voor mezelf ben ik het onderscheid wel blijven maken, in al de jaren dat ik ook voor televisie werk. Dat verklaart de voor mij principiële scheiding tussen de genres op deze website."
"Van 2008 tot 2013 was ik eindredacteur van het buitenlandprogramma Tegenlicht. Ik bedacht een nieuw profiel, om het programma te onderscheiden van gangbare actualiteiten- en documentaireprogramma's: 'future affairs'. Door de mondiale financiële crisis, die we wisten te voorspellen, werden we een veelbekeken programma dat vanuit onverwachte perspectieven inzoomde of financieel-economische kwesties en ook op andere manieren focuste op 'de wereld in wording'.
Mijn vertrek bij het programma was even onverwachts als mijn komst: na een onderhoud van een kwartiertje met de hoofdredactie televisie moest ik plaats maken voor een oudgediende. Ik heb daarvan geleerd dat het in de meeste bedrijven, ook in zogenaamd creatieve en vooruitstrevende, uiteindelijk alleen over macht gaat."
Reportages and tv documentaries
1995 Brasil; the rules of the game, 16 mm, 24 minutes, VPRO-Diogenes
1995 Rwanda; The trial 16mm, 17 minutes, VPRO-Diogenes
1995 France, Lyon; Enemy of the state 16 mm., 17 minutes, VPRO-Diogenes
1996 Rumania; The heroes of the 22nd. 16mm, 32 minutes, VPRO-Diogenes
1996 Moscow; Lumumba university. 16mm, 17 minutes, VPRO-Diogenes
1996 Thesiger; the traveller. 16mm, 18 minutes VPRO-Diogenes
1996 Liberia – the promised land. 16 mm, 57 minutes VPRO-Diogenes
1997 Fort Europa, VPRO, video, 35 minutes
1997 On2Mars, VPRO, video, 25 minutes
1998 Cruyff 50; (i.s.m. NPS) video, 25 minutes VPRO / NPS
1998 In memory of the land, video, 35 minutes, VPRO
1998 Yn’t foarbygean, Omrop Fryslãn, video 35 minutes
1999 The Calculating Cowboy, VPRO / DNW, video, 50 minutes
2001 Tired heroes VPRO/ DNW, video 50 minutes
2002 The mountain (part of trilogy after 09/11) VPRO/DNW, video, 50 minutes
2003 The Milosevic-case, VPRO/Tegenlicht video 2 x 55 minutes
2004 The road to the Kremlin, VPRO/Tegenlicht, 52 minutes
2004 The Milosevic-case updated, VPRO/Tegenlicht, 71 minutes
2005 Thinking about Europe, VPRO/Tegenlicht, 52 minutes
2008 Agenda Tegenlicht, 50 minutes
2008 Crash, VPRO/Tegenlicht, 50 minutes
2009 The iceland experience, VPRO/Tegenlicht, 50 minutes
2010 The green revolution, VPRO/Tegenlicht, 50 minutes
2011 Our dictator friends, VPRO/Tegenlicht, 50 minutes
2011 The world after Wiki, VPRO/Tegenlicht, 52 minutes
2012 Meeting John Berger, 22 minutes
2012 Target Iran, VPRO/Tegenlicht, 50 minutes
2012 Personal debt, VPRO/Tegenlicht, 50 minutes
2013 The Banker’s Brain, VPRO/Tegenlicht, 50 minutes
2013 The Banker’s Confession, VPRO/Tegenlicht, 50 minutes
2013 Germany Out!, VPRO/Tegenlicht, 50 minutes
2014 Speeches: Rosaria Schifani, VPRO, 50 minutes
2015 Speeches: Lech Walesa, VPRO, 50 minutes
2015 Speeches: Salman Rushdie, VPRO, 50 minutes
2016 People, Power and Varoufakis, VPRO/Tegenlicht, 50 minutes
2016 The Chinese World Order, VPRO/Tegenlicht, 50 minutes
2017 Democracy’s challenge, VPRO/Tegenlicht, 50 minutes
2017 A matter of confidence, VPRO/Tegenlicht, 50 minutes
2018 Battle at the Danube, VPRO/Tegenlicht, 45 minutes
2018 George Monbiot: the way out, VPRO/Tegenlicht,45 minutes
2019 Exit Slotervaart, VPRO/Tegenlicht, 44 minutes
2019 Eigen handel eerst, VPRO/Tegenlicht, 44 minutes
VPRO Diogenes 1995 Rwanda (fragment):
I started working for the renowned TV documentary program Diogenes in 1995. The first short documentary I did was a portrait of the most notorious gang leader/narco trafficker Beato Salu, in a favela in Rio de Janeiro. Beato Salu was killed three months later. He must have known it was coming; I always think that was the only reason he agreed to talk to me.
With Beato Salu, 1995
1996: with Sir Wilfred Thesiger, the last of the great explorers, director of photography Stef Tijdink, and sound engineer Wib Nelisse.
With Beppe Grillo, Italy 2017, interpreter and director Christine Pawlata and Benny Jansen, sound engineer.
With legendary investor Jim Rogers
- Speeches (VPRO)
(2015)
In 2013, I wrote the series "SPEECHES" for VPRO. The idea was to present famous speeches and find stories about the impact they still have on today's lives. In 2015, I directed three episodes: on Lech Walesa; on Salman Rushdie and on the emotional speech of Rosaria Schifani, at the funeral of her husband Vito, murdered by the mafia in the attack on Giovanni Falcone in 1992.
with Lech Walesa
Rosaria Schifani
Feature documentaries
Mid-length
Television
Creative producer
Visual arts
Awards
Publications
News
Contact
Website
Webdesign
© 2017